Elektroterapia 1
ELEKTROTERAPIA
Dział terapii fizykalnej, zajmującej się terapeutycznym wykorzystaniem efektów biologicznych, energii elektrycznej do leczenia, rehabilitacji i diagnostyki.
Klasyfikacja prądów oparta na :
- głównych parametrach prądu ; kierunek, częstotliwość, natężenie
- efektach terapeutycznych
Pod względem kierunku prąd dzielimy na :
- jednokierunkowy
- dwukierunkowy
1. Jednokierunkowy
Stały -> galwaniczny, przerywany
Zmienny -> sinusoidalny
Prąd jednokierunkowy – elektrony zawsze poruszają się w tym samym kierunku
2.Dwukierunkowy Symetryczny Asymetryczny
Prąd dwukierunkowy - elektrony poruszają się w naprzemiennych kierunkach i stale zmieniają swoją polaryzację.
Pod względem częstotliwości prądy dzielimy na :
-prądy stałe ( częstotliwość = 0)
-prądy niskie częstotliwości (1-800)
-prądy średniej częstotliwości ( 800-10.000)
-prądy wielkiej częstotliwości ( ponad 10.000)
Częstotliwość- liczba cykli lub drgań zachodzących w jednostce czasu. Jednostka jest herz-Hz
Pod względem efektów terapeutycznych prąd dzielimy na :
-prądy z efektem pobudzenia ruchowego (np.prąd stały, przerywany,prostokątny, farradyczny, Kotra)
-prądy o efekcie przeciwbólowym (np.prąd stały, diadynamiczny, interferencyjny,Traberta, TENS)
Prąd elektryczny wywołuje znaczące efekty biologiczne, które zależą od parametrów prądu. Pobudzenie-> zmiana właściwości błony komórkowej lub metabolizmu komórkowego pod wpływem zewnętrznych bodźców, które nie uszkadzają komórki i wywołują całkiem odwracalne zmiany.
Pobudliwość -> to zdolność komórki do reagowania na bodźce
-jony pozbawione kilku elektorów są to jony dodatnie (+) KATIONY , będą przemieszczać się do katody ( biegun ujemny)
-jony z przewagą elektronów to jony ujemne (-) ANIONY , będą przemieszczać się do anody ( biegun dodatni)
LECZNICZE ODDZIAŁYWANIE ZALEŻY OD :
Energia lecznicza |
Zmiany w tkankach |
Efekty |
-rodzaj |
-skład tkanek |
-czas terapii |
-właściwości |
-sposób aplikacji |
-rodzaj schorzenia |
-zakres |
-wielkość dawki |
-podatność |
-czas trwania |
||
-wrażliwość osobnicza |
Czynnik fizykalny– to bodziec wywołujący w ustroju odpowiedz tkankową zwaną odczynem. Odczyn - to odpowiedź tkankowa będąca w bezpośrednim kontakcie z efektorem leczniczym ( szereg reakcji biochemicznych , zmieniających procesy fizjologiczne zachodzące w tkankach). Efekt leczniczy - to coś by było widoczne wymaga często wielokrotnego wywołania odczynów.
GALWANIZACJA
Zabieg elektryczny, w którym wykorzystuje się prąd stały. Nazwa zabiegu wiąże się z nazwiskiem włoskiego lekarza Luigi Galvaniego
Rodzaje elektrod:
1.Elektordy płaskie
2.Elektrody specjalne :
- dyskowa ( na okolice gałek ocznych , uszu)
- wałeczkowa ( galwanizacja labilna)
- Bergoniego tzw.półmaska ( na okolice twarzy)
Podział galwanizacji :
1.Ze względu na ułożenie elektrod
- podłużne
- poprzeczne
2.Ze względu na sposób wykonywania zabiegu
- stabilne
- labilne
3.Ze względu na elektrodę czynną
- katodowe
- anodowe
Elektroda czynna ( lecznicza)- wywołuje efekt leczniczy
Elektroda bierna – zamyka obwód
Wzajemne ułożenie elektrod
-poprzeczne – występują dwa opory, związane z warstwowym ułożeniem tkanek o różnym przewodnictwie
-podłużne – opór jaki stawiają tkanki jest tu mniejszy
Rozmiar elektrod – decyduje o gęstości przepływającego prądu, jest to stosunek natężenia prądu do powierzchni elektrody wyrażonej w cm2 przez którą przepływa prąd
J=I/S
I-natężenie
S-powierzchnia elektrody
Sugerowane natężenie prądu w zależności od powierzchni
24cm2 – 2,5 mA
36cm2 – 3,5 mA
7,2cm2 – 7mA
Aby być pewnym czy powyższe wartości nie są przekroczone, należy podzielić wyjściowe natężenie prądu ( wartość skuteczną) przez powierzchnie elektrody w cm2 ; otrzymana wartość powinna być mniejsza niż 2mA/cm2
Czas trwania
-od 10-30 min ( przeciętnie 15min)
-codziennie , co 2 dzień
-cykl 10-20 zabiegów
Działanie Brzegowe
Charakteryzuje się nadmiernym zagęszczeniem prądu na sąsiednich ze sobą krawędziach elektrod, objawiające się nadmiernym odczynem naczyniowym lub uszkodzeniem tkanki. Zwiększenie gęstości prądu może również wystąpić w przypadku gdy powierzchnie elektrod nie są równe lub, gdy podkład nie przylega.
Lecznicze zastosowanie
ANODA |
KATODA |
-przeciwbólowe |
-przekrwienie |
-proces zapalny |
-wpływa stymulująco |
DawkaZależy od
- powierzchni elektrody czynnej
- czas trwania
- rodzaj i umiejscowienie schorzenia
Dawka słaba od 0,001-0,1 Ma/cm2 stosuje się w przypadku :
- użycia małych elektrod o powierzchni 10-20cm2
- w pod ostrym stadium schorzenia
- długotrwałego przepływu prądu
Dawka średnia do 0,5mA/cm2
Dawka mocna od 0,5mA/cm2 stosuje się w przypadku :
- użycia dużych elektrod
- w przewlekłych schorzeniach
- krótkotrwałego przepływu prądu
WSKAZANIA
- nerwobóle
- przewlekłe zapalenia nerwów, korzeni, splotów
- zespoły bólowe w chorobie zwyrodnieniowej
- zaburzenia krążenia obwodowego
- porażenia wiotkie
- prąd o małej mocy wpływa na zakrzepy naczyniowe, oraz przyśpiesza zrost kostny
PRZECIWWSKAZANIA
- ropne zapalenie skóry i tkanek miękkich
- wypryski
- stany gorączkowe
- zaburzenia czucia
- choroby tarczycy
- porażenie spastyczne
- ciąża
- nowotwory
- czynna gruźlica
OSTROŻNOŚĆ
- stosowanie galwanizacji w okolicy klatki piersiowej i kończyn górnych u osób z wszczepionym rozrusznikiem serca
- zmiany chorobowe w okolicy głowy i serca , są to miejsca wrażliwe
- nie można wykonywać w miejscach w których kości zostały zespolone metanolem
- biegun (+) wpływa niekorzystnie na uszkodzone włókna nerwowe
ZASADY PRAWIDŁOWEGO WYKONYWANIA GALWANIZACJI
- przestrzegania wskazań lekarza
- wykonywać tylko na zlecenie lekarza
- sprawdzić czy u chorego nie występuje zaburzenie czucia powierzchniowego, jego osłabienie, lub zniesienie ( w przypadku osłabienia czucia konieczne jest zachowanie ostrożności w czasie zabiegu)
- oczyścić skórę i odtłuścić alkoholem
- pacjent powinien zachować spokój
- w miejscu ubytku skóry nałożyć podkład i osłonić miejsce folią
- przestrzegać czystości podkładu
- przebywać w kontakcie z pacjentem
- wszelkie zmiany natężenia prądu powinny być wykonywane płynnie i bardzo wolno
- sprawna aparatura
JONOFOREZA I FONOFOREZA
Transdermalny system terapeutyczny ( TTS)- polega na wprowadzeniu określonej substancji leczniczej do organizmu przez warstwę naskórka i skóry właściwej
W systemie TTS wyróżnia się –bierne i –czynne wprowadzanie leku
- bierne ( systemy membranowe) w których leki przenikają do organizmu spod specjalnych błon nałożonych na powierzchnie skóry
- czynne to jonoforeza i fonoforeza
Jonoforeza-metoda podawania leków wykorzystująca przemieszczanie się jonów leczniczych w polu elektrycznym. Jony wprowadzone przez skórę z ładunkiem elektrycznym przemieszczają się głównie drogą przewodów potowych i mieszków.
Jony o ładunkach takich samych jak elektrody, pod którymi się znajdują zostają odepchnięte od niej i przemieszczają się.
Jony konkurencyjne – jony wykazujące dużą ruchliwość w polu elektrycznym stanowiące konkurencje dla jonów działających leczniczo.
Jony pasożytnicze – pojawiające się na skutek zanieczyszczeń roztworu, użytego do jonoforezy lub zanieczyszczeń skóry.
Technika
- skóra odtłuszczona, oczyszczona
- zabieg wykonujemy tydzień przed zaprzestaniem leczenia maściami
- podkład lekowy – gaza grubości ok.0,5cm nasycona roztworem leku lub przykrywająca naniesioną na skórę lub żel
- podkład pośredni
- elektroda dopasowana do okolicy w której będzie przeprowadzany zabieg
- folia, opaska mocująca
- czas zabiegu 15 minut, w przypadku histaminy lub adrenaliny 3-5minut
- natężenie prądu najczęściej 0,1mA/cm2
Fonoforeza – metoda wprowadzanie leku za pomocą ultradźwięków
W obszarze skóry poddanej ultradźwiękom zachodzą :
- miejscowe zmiany temperatury
- zmiana wewnątrzkomórkowego ciśnienia
- powstanie zjawisk kawitacji ( wytworzenia pęcherzyków gazowych w płynach ustrojowych, w warstwie rogowej i na zewnątrz skóry pod wpływem zmian ciśnienia)
Efekty te ułatwiają wnikanie substancji leczniczych do tkanek podskórnych
Korzyści TTS :
- ominięcie przewodu pokarmowego (brak barier;błona śluzowa, enzymy)
- wprowadzenie bezpośrednio do krążenia, a nie przez układ żyły wrotnej ogranicza to proces usuwania substancji leczniczych przez wątrobę
- możliwość przedłużenia działania substancji leczniczy o krótkim biologicznie
- okresie półtrwania
- możliwości przerwania w dowolnej chwili dawkowania leku
- miejscowe działanie leku ograniczenie do struktur objętych procesem chorobowym
Wady stosowania TTS :
- uczulenia, podrażnienia
- ograniczony sposób mierzenia intensywności i głębokości przenikania leku do skóry
- brak standaryzacji technik wykonywania zabiegu
- niepewność co do wielkości efektu miejscowego i systemowego
TTS stosujemy gdy :
- istnieją przeciwwskazania lub ograniczenia dla innych dróg podawania leku ( nietolerancja)
- wskazane jest podanie leku do tkanki o niskim stopniu unaczynienia , nie uzyskującej efektywnej dawki leku z krążenia systemowego
- wskazane jest miejscowe uzupełnianie np. przeciwzapalne
- wskazane jest wykorzystanie niezależnego od farmakoterapii, efektorów stosowania prądu elektrycznego
Kryteria doboru
Związane z dodatkowym efektem terapeutycznym
Jonoforezę stosujemy zazwyczaj :
- przy zmianach powierzchownych i / lub połączonych z bólem
- mniejsza głębokość przenikania
- wykorzystanie przeciwbólowego działania
Fonoforeze stosujemy zazwyczaj :
- przy zmianach głębokich
- gdy uzasadnione jest wykorzystanie wytworzonego ciepła
- gdy chcemy wykorzystać stymulacje procesów poprawczych
Czynniki wpływające na skuteczność jonoforezy
- rodzaj leku (każdy lek musi ulegać dysocjacji)
- stężenie leku ( wystarczająco duże, aby wywołać efekt)
- natężenie i czas działania pola elektrycznego ( im większe natężenie i dłuższy czas działania, tym większe przenikanie)
- właściwości skóry ( stopień uwodnienia , ukrwienia)
- efekt depozytowy ( zdolność gromadzenia jonów w skórze i skórze właściwej)
Czynniki wpływające na skuteczność fonoforezy
- masa cząsteczkowa leku ( przenikanie leku jest odwrotnie proporcjonalne do masy cząsteczkowej)
- stężenie leku
- podłoże leku ( maść, żel musi dobrze przewodzić )
- zwiększenie przepuszczalności naskórka i skóry pod wpływem leku
- oddziaływanie termiczne ze skórą i na cząstki leku
- doboru mocy i częstotliwości ultradźwięków
- sposobu ekspozycji na falę ultradźwiękową : ciągła , impulsowa (fale impulsowe wiąże się z mniejszą produkcją ciepła-mniejsze przenikanie)
- czas ekspozycji ( im zabieg dłuższy tym większa dawka może wpłynąć)
- czas zabiegu ok.10-15 minut
Ocena skuteczności jono i fonoforezy
- wstępna ocena ( 4-5 dni po zabiegu)
- w przypadku neurologii po 5-> dniach
- uwzględnienie minimalnych zmian, np.obraz zmian skórnych, zakres ruchu, pow.owrzodzenia)
- zmniejszenie bólu
- przy braku zmian po 8-10 zabiegach
- odstąpić od zabiegów
- wykonywać jeszcze 5-6 i dokonać ostatecznej decyzji
- zmienić lek
- krótkotrwała poprawa (2-3tyg) zmiana terapii
Cel stosowania:
- uzyskanie efektu przeciwbólowego, przeciwzapalnego
- poprawa ukrwienia
- pobudzenie, resorpcja płynów
- pobudzenie tkanki do regeneracji
- przeciwdziałanie powstawaniu zrostów i przykurczów
Wskazania:
- stany pourazowe (stłuczenia,zwichnięcia,skręcenia,krwiaki,stany zapalne,pooperacyjne zrosty)
- zespół Suddecki
Stosowane środki :
- lidokaina przeciwbólowa
- heparyna
- leki przeciwzapalne
- łączenie efektów znieczulających miejscowo i leków przeciwzapalnych (salicylanów)
- hialuronidaza ( przeciwobrzękowy,zmiękcza bliznowacenia tkanki)
- jod (rozmiękczenie tkanki)
Zabiegi wykonuje się w okresie ustąpienia stanu ostrego 4-5 dni
- stany przeciążeniowe (mikrourazy) –znieczulenie miejscowe, przeciwzapalne, mix
- przewlekłe procesy zapalne
- procesy gojenia i regeneracji
- owrzodzenia –cynk, hialuronidaza, histamina
- zaspół Suddecka ( wapń)
- blizny zrosty ( jod, heparyna)
Przeciwwskazania :
1.wynikające ze stosowania leku
- uczulenia na salicylany
- w przypadku histaminy i lidokainy zaleca się wykonanie próby uczuleniowej
- nie stosuje się histaminy u osób mających skłonności do alergii, chorujących na astmę oskrzelową
- stosowanie leku od małych dawek
2.wynikające ze stosowania prądu
- uszkodzenia skóry
- infekcje
- zakrzepowe zapalenie żył
- ostra gorączka, infekcje
- ciąża
- nietolerancja
KĄPIELE ELEKTRYCZNO-WODNE ( kąpiele Stangera)
Są to zabiegi w których część lub całe ciało znajdujące się w kąpieli wodnej,poddaje się działaniu prądu stałego.
Wyróżniamy dwa rodzaje kąpieli:
- kąpiel elektryczno-wodna całkowita
- kąpiel elektryczno-wodna częściowa
Kąpiele elektryczne łączą w swoim działaniu na organizm kilka rodzajów bodźców:
- elektryczny ( prąd stały)
- termiczny (związany z temperaturą)
- mechaniczny (związany z ciśnieniem hydrostatycznym wody)
- chemiczny (jeżeli dodaje się wyciągu z ziół lub soli mineralnych)
Wpływ kąpieli na organizm
- rozszerzenie naczyń krwionośnych obwodowych
- regulacja ciśnienia krwi
- zwiększenie napięcia mięśniowego
- tonizujący lub pobudzający wpływ na uk.nerwowy
- zwiększenie progu odczuwania bólu
KĄPIEL ELEKTRYCZNO-WODNA CAŁKOWITA
Efekt zależy od:
- natężenia prądu
- czasu trwania
- temperatury wody
- stopnia zanurzenia
Metodyka zabiegu
1.Kąpiel przeprowadza się w specjalnej wannie, zbudowanej z materiału izolacyjnego (żywice syntetyczne lub szkło organiczne) z wbudowanymi elektrodami węglowymi, jest ich
8 po trzy z każdego boku, jedna od głowy i jedna od kkd. Istnieje możliwość 50 kombinacji przepływu prądu.
2.Istnieje możliwość stosowania podłużnego lub poprzecznego przepływu prądu.
Podłużny :
- wstepujący przepływ prądu
- zstępujący przepływ prądu
Katoda w okolicy karku, Anoda w okolicy stóp ->uzyskujemy wstępujący kierunek prądu
Działający podbudzająco
Anoda w okolicy karku, Katoda w okolicy stóp ->uzyskujemy zstępujący kierunek prądu
Działający rozluźniająco
3.Wanny należy wypełnić wodą o temperaturze 34-38 stopni, tak aby elektrody były całe pokryte wodą. Wprowadza się czasem wody mineralne jako element jonoforezy.
4.Prąd stały uzyskuje się ze specjalistycznego zasilacza wmontowanego do budowy wanny. Zestaw przełączników dwupozycyjny /+ - / umożliwia podłączenie biegunów źródła prądu.
5.Pod grzbiet pacjenta podkładamy gumową poduszkę, a głowę opieramy na specjalnym podgłówku.
6.Dopiero po 5 minutach od chwili zanurzenia można ustawić dawkę natężenia
7.Po zabiegu należy zmniejszyć prąd do 0 i wyłączyć zasilanie.
DAWKA
Całkowita kąpiel -> 20-50mA
Czas trwania -> 5-15 minut
Ilość -> 2 razy w tygodniu
ZASADY OBOWIĄZUJĄCE
1.Wanna powinna być ustawiona z dala od instalacji wodnej, odpływ wody zaś nie ma bezpośredniego połączenia z rurą ściekową.
2.Elektrody w postaci płyt węglowych, umieszczone wewnątrz wanny są odizolowane od pacjenta w celu zabezpieczenia go przed możliwością bezpośredniego kontaktu z nimi.
3.Przed zabiegiem należy poinstruować pacjenta aby nie wyciągał kkd z wody , nie dotykał ścian wanny, nie wychodził z wody samemu zanim nie wyłączy się prądu, aby nie ruszał się w wannie , gdyż spowoduje to nieprzyjemny skurcz mięśnia.
4.Pacjent nie powinien posiadać na sobie żadnych przedmiotów metalowych w trakcie zabiegu.
5.Należy upewnić się o prawidłowym zaprogramowaniu przepływu prądu i powoli zwiększać natężenie do momentu kiedy pacjent zgłasza kłucie na skórze, a na powierzchni zabiegowej uczucie ucisku, należy zmniejszyć.
6.W czasie zabiegu terapeucie nie wolno oddalać się od wanny, dolewać wody, dotykać pacjenta,wkłądać ręki do wody, zmieniać kierunek przepływu prądu.
KĄPIELE CZĘŚCIOWE
Rozróżniamy ->jedno, dwu ,trzy i czterokomorowe.
- wykonywane są gdy kąpiel całkowita jest przeciwwskazaniem ze względu na stan uk.krążenia ( stanowi mniejsze obciążenie dla organizmu)
- w kąpielach częściowych cały czas prąd przepływa przez ciało, podczas gdy w całkowitych tylko 1/3 ( stąd też natężenie powinno być niższe)
- kierunek przepływu prądu może być wstępujący i zstępujący
- kąpiele wykonuje się przy pomocy specjalnego zestawu w skład którego wchodzą:
- urządzenia elektryczne będące źródłem prądu stałego
- cztery zbiorniki na wodę
- stołek
- zbiorniki są przystosowane do kkg i kkd
- w ścianach znajdują się ażurowe kieszenie na elektrody
CZTEROKOMOROWA WSTĘPUJĄCA
1.biegun ujemny źródła prądu połączony jest z wanienkami przeznaczonymi dla kkg
2.biegun dodatni źródła prądu połączony jest z wanienkami przeznaczonymi dla kkd
Działanie:
- zwiększenie pobudliwości OUN
- zwiększenie odpływu krwi żylnej z kkd i narządów wew.objętych dorzeczem
ż.wrotnej
- zwiększenie dopływu krwi tętniczej do płuc i kkg
- zwiększenie odpływu krwi tętniczej z serca do płuc
CZTEROKOMOROWA ZSTĘPUJĄCA
1.biedun ujemny źródła prądu połączony jest z wanienkami przeznaczonymi dla kkd
2. biegun dodatni źródła prądu połączony jest z wanienkami przeznaczonymi dla kkg
Działanie:
- obniżenie pobudzenia OUN
- zwiększenie dopływu krwi z krążenia małego do serca
- zwiększenie odpływu krwi żylnej z płuc i kkg
- zwiększenie dopływu krwi tętniczej z narządów wew.objętych dorzeczem
ż.wrotnej oraz kkd
METODYKA ZABIEGU
- wanienki napełnione wodą do 2/3 objętości
- temp.wody 34-37
- ustalamy wysokość siedziska
- pacjent zanurza najpierw kkd a potem kkg
- po zanurzeniu kończyn, w komorach poziom wody powinien sięgać :
- KKG-powyżej stawu łokciowego
- KKD-poniężej stawu kolanowego
- natężenie prądu 10-30mA
- czas 10-20minut
- przed przystąpieniem do zabiegu wykonuje się próbę przepływu prądu
- przy pierwszych zabiegach stosuje się dawki natężenia mniejsze, stopniowo zwiększając w następnych zabiegach
- szczególna ostrożność :
- u osób wrażliwych
- osłabionych
- schorzeniach uk.naczyniowego
- w nadciśnieniu
- po zabiegu należy odpocząć w poczeklani
- skórę na granicy zanurzenia należy przetrzeć wazeliną gdyż tam gromadzi się prąd
- elektordy oczyścić po zabiegu
KĄPIEL JEDNOKOMOROWA
- wykonuje się dla jednej kończyny
- może być jednobiegunowa (elektrody czynne obie lekowe połączone w zależności od wskazań do A lub K, natomiast płaskie bierne elektrody o pow.100-300cm2 umieszcza się dla kkg na barku dla kkd w okolicy pośladkowej)
- mogą być dwubiegunowe ( obie elektordy połączone są z różnoimiennymi biegunami i następuj wówczas poprzeczny przepływ prądu
- czas 10-15 minut
- natężenie od 6-15 mA
KĄPIELE DWUKOMOROWE
- wykonywane gdy zmiany chorobowe dotyczą obydwóch kkg lub kkd
- oraz kkd , kkg po jednej stronie
- można zastosować
- A dla kkg i K dla drugiej
- A dla kkd i K dla kkg po tej samej stronie lub odwrotnie
WSKAZANIA
1.Ze względu na poprawe ukrwienia
- czynnościowe zaburzenie ukrwienia ( zimne ręce)
- choroba Raymonda
- miażdzyca zarostowa tętnic w okresie II-III wg.Fontaine’a
2.Ze względu na działanie przeciwbólowe
- polineuropatia (wielonerwowe zapalenie)
- zapalenie nerwów
- RZS w okresie niezapalnym
- zmiany zwyrodnieniowe
- zapalenia okołostawowe
- nerwobóle
- zespoły korzeniowe ( rwy)
3.Ze względu na poprawe trofiki tkanek
- osteoporoza
- przedłużony proces gojenia
- urazy, zakwasy
4.Ze względu na działąnie rozluźniające
- przeciążenia mięśni
- stany wyczerpania
5.Inne
- porażenia wiotkie ( K-w obrębie karku)
- porażenia spastyczne ( A w obrębie karku)
- zaburzenia neurowegetatywne
- potliwość rąk i stóp
- dolegliwości przekwitania
PRZECIWWSKAZANIA
- niewydolność krążenia
- nadciśnienie płucne
- stany gorączkowe
- choroby skóry
- ostre stany zapalne, chorobowe
- rozrusznik
- metalowe implanty
PRĄDY IMPULSOWE MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI
SZEREG PRĄDÓW złożonych z impulsów elektrycznych o różnej częstotliwości od 0.5 do
4000 hz, powstają na podłożu przerywanego prądu stałego
PARAMETRY
- Czas trwania impulsu
- Czas narastania im
- Czas opadania – osiągnięcie wartości zerowej
- Amplituda natężenia imp
- Częstotliwość im- miarą tego parametru jest okres
Miarą natężenia serii impulsów jest jego wartość średnia natężenia obliczana wg wzoru : I śr = i s * t trw/ T
WSPÓŁCZYNNIK WYPEŁNIENIA
- Stosunek czasu trwania imp do okresu t imp / T T= t imp + t przerw
- Określa stopień wypełnienia impulsami przebiegu prądu impulsowego
- Gdy czas trwania imp i czas trwania przerwy są równe to współczynnik wypełnienia wynosi 0,5
- Gdy wydłużamy przerwę a skracamy czas trwania imp ,to wsp wypełnienia dąży do 0
- Gdy wydłużamy czas trwania imp ,to w czasie zabiegu będzie więcej imp i wsp wpełnienia będzie dążył do jedności
- Np. : t imp = 10 ms
tp =15 min wsp wypeł = 10/ 25 = 0.4
CZĘSTOTLIWOŚĆ
Y Jeśli czas trwania impulsu i czas trwania przerwy są mniejsze niż jedna minuta, to
często podajemy w sekundach np. :
1= 1000ms , t p=150 ms, timp=50 ms, f=???? F= 1000 / 200 ms= 5 hz
Obliczona częstotliwość to 5 impulsów na sekundę
Y Jeśli czas impulsu i czas przerwy jest większy niż sekunda, to częstotliwość
podajemy w minutach
t imp = 1000 ms, t p = 3000 ms, f= ???, 1= 1 min= 60 sek f= 60 000ms/ 4000 ms= 15 Hz
obliczona częstotliwość to 15 impulsów na minutę
KSZTAŁTY IMPULSÓW-zależą od szerokości czasu narastania i opadania imp
KSZTAŁTY PRĄDÓW
- GALWANICZNY PRZERYWANY
- ZMINNY SINUSOIDLANY
- ZMIENNYSINUSOIDALNY WYPROSTOWANY
- FARADYCZNY
- NEOFARADYCZNY
- IM PROSTOKATNY
- IMP TRÓJKATNY
- IMPULSOWY EKSPONENCJALNY
- THREBERTA
- WYSOKONAPIĘCIOWY
- MIKROAMPEROWY
PODSTAWOWE FORMY PRĄDU IMPULSOWEGO
prąd jednokierunkowy, jednobiegunowy – zmienne natężenie w czasie przepływu prądu przez tkanki , zachowuje się tak jak prąd stały , ale każdy imp pobudza mm i tkanki
prąd dwubiegunowy, dwukierunkowy- zmienność biegunów zależną od częstotliwości, np. 100 Hz oznacza 100razy zmianę biegunów
- symetryczny- po obu stronach linii zerowej impulsy maja takie same parametry i oscylacje
- asymetryczny- różne parametry i oscylacje po obu stronach linii zerowej
SPOSOBY ZWIĘKSZANIA ŁADUNKU ELEKTRYCZNEGO
- ZWIĘKSZENIE AMPLITUDY
- ZWIĘKSZENIE SZEROKOŚCI IMPULSU
- SKRÓCENIE PRZERW MIĘDZY IMPULSAMI efektywna siła prądu zależy od amplitudy i stosownego czasu trwania impulsu do czasu trwania przerwy
WAŻNIEJSZE CZĘTOTLIWOŚCI
- prąd o częst 10 HZ wywołuje skurcz pojedynczy
- prąd o częst 10- 20 Hz wywołuje skurcze tężcowe niezupełne
- prąd o częst 20- 80 Hz wywołuje skurcz tężcowy zupełny
- prąd o częst 90- 200 Hz wywołuje rozluźnienie mięśni
- uwalnianie endorfin 2- 10 Hz (działanie przeciwbólowe )
- działanie na mechaniczne bramki kontrolne 50- 100 Hz
- pobudzanie wł sympatycznych- pobudzenie mięśniówki ścian naczyń krwionośnych , poniżej 10 Hz
- pobudzenie mm jelit- wł części parasympatycznej 10- 20 Hz