Wytrzymałoś a wydolność
Wydolność - współczesne określenie to --> pełny zakres wysiłkowy, jest pojęciem nadrzędnym.
Wytrzymałość - to zdolność motoryczna, stanowi niezbędny element każdej aktywności ruchowej.
Pozwal na wykonywanie wysiłku fiz. w różnych warunkach środowiskowych i klimatycznych oraz w stanach napięć psychicznych człowieka, współdecyduje o wartości bilogicznej człowieka. Biologicznym podłożem wytrzymał jest wydolność.
Wydolność - to zdolność do wykonywania wysiłku przy rozwinięciu najbardziej ekonomicznych i efektywnych reakcji ustroju.
Wydolność określa potencjał ustroju, wytrzymałość charakteryzuje stopień jego wykorzystania (w związk z innymi zdolnościami motorycznymi, umiejętnościami technicznymi,predyspozycjami psychicznymi).
Fizjologicznym podłożem wydolności są:
- metaboliczne zabezpieczenie pracy fizycznej,
- zdolność transportu tlenu i substanci energetycznych,
- zdolność usuwania produktów przemiany materii,
- termoregulacyjna wydolność organizmu,
- funkcja nerwowa mięśni,
- gospodarka wodno-elektrolitowa
Zatem wytrzymałość jest pojęciem szerszym od wydolności.
Wytrzymałość jest uważana za zdolność średnio uwarunkowaną genetycznie, a dziedziczność jej składowych jest różna.
Wytrzymałość i wydolność uważane są za pojęcia imanentnie związane z podłożem pracy długotrwałej.
Wydolność w przedłużonym sprincie uwarunkowana jes pojemnością glikolityczną tolerancją kwasów mlekowych.
Metoda oceny siły, wytrzymałości siłowej
Jest miarą sił badanych, jest wielkością obciążeń (ciężar sztangi) z jakim ćwiczący jest w stanie wykonać jedno ćwiczenie (1-RM)
Moc jest produktem pracy= sił(kg) x droga(m) podzielone przez czas.
Wytrzymałość siłowa jest to max.liczba powtórzeń z ciężarem 75%(1-RM) np. dla zawodników o 1-RM=100kg będzie to ciężar o masie 75kg
Moc generowana- przez mm szkieletowe człowiek jest efektem siły mm (Po) i szybkości skracania m(Vmax)
Siła izometryczna-zależ od ilości sakramerów ułożonych równolegle do siebie tzn do przekroju poprzecznego mm.
Wielkość max. siły izometrycznej to 80N/cm2 przekrój poprzecz m.
Włókna typu IIa IIb osiągają znacznie wyższe wartości siły izometrycznej od włókien typ I.
Szybkość skracania mięśni - (Vmax) wykazuje silne zróżnicowanie we włóknach IIb w efekcie one osiągają 10 krotnie większą moc od włókien typu I.
Trening siłowy wywołuje zmiany ilościowe niż jakościowe.
Wzrost liczb sarkomerów wywołuje wzrost długości mięśnia i przyrost V max.
W wyniku treningu siłowego nie następuje transformacja włókien typ I we włóknach typu IIb.
Trening sprinterski nieznacznie zwiększa możliwość produkcji ATP.
Diagnostyka wysiłk długieg czasu - test Astrand