Gra stawowa w stawie
W terapii manualnej przyjmuje się, że gra stawowa obejmuje:
a) separację, do której dochodzi podczas wykonywania trakcji kości i która określana jest mianem TRAKCJI,
b) translatoryczny ślizg, występujący podczas przesunięcia paralelnego kości, oznaczany jako ŚLIZG lub POŚLIZG.
Trakcja w terapii manualnej stawów
W terapii manualnej stawów trakcja oznacza bierne działanie translatoryczne, które w wyniku ciągu prowadzi do oddalenia jednej kości od drugiej (separacji).
Trakcja przeprowadzana się zawsze prostopadle do płaszczyzny leczniczej.
Istnieją trzy stopnie trakcji
Stopień I
Bez widocznej separacji, przy użyciu takiej siły trakcyjnej aby jedynie wyrównać ciśnienie wewnątrzstawowe (wywołane przez tonus mięśniowy lub przykurczone struktury) z ciśnieniem atmosferycznym. Znosimy wówczas siły kompresyjne powodujące zwarcie stawu, staw jest wówczas rozluźniony. Ten stopień trakcji wykorzystujemy podczas testów trakcyjnych , testów ślizgowych, mobilizacji ślizgowych oraz w celu zmniejszenia bolesności.
Stopień II
Swoboda ruchu jest zniesiona, a tkanki miękkie wokół stawu są napięte. Drugi stopień trakcji służy nam w czasie wykonywania testów trakcyjnych oraz w celu zmniejszenia bolesności.
Stopień III
Przy tym stopniu trakcji dochodzi do przekroczenia aktualnej swobody ruchu, a więc siła potrzebna do jej wykonania powoduje rozciągnięcie napiętych struktur. Wykorzystujemy ten stopień by wykonywać testy oraz mobilizacje.
Trakcja w pozycji spoczynkowej
To ustawienie stawu jest uzależnione od aktualnego stanu stawu. W tej pozycji można wykonać:
- trakcję jako grę stawową w stopniu I, II, III (opór końcowy)
- trakcję w celu zmniejszenia bolesności w stopniu I oraz II
- trakcję jako mobilizację w stopniu III (techniki podstawowe).
Trakcja poza pozycją spoczynkową
Ustawienie to będzie uzależnione od aktualnego stanu badanych i leczonych struktur.
W ustawieniach poza pozycją spoczynkową można wykonać:
- trakcję jako grę stawową w stopniu I, II, III (opór końcowy)
- trakcję jako mobilizację w stopniu III (techniki dla zaawansowanych).
Ślizg w terapii manualnej stawów
Przez ślizg w terapii manualnej rozumiemy bierne, translatoryczne (prostolinijne), paralelne przesunięcie kości, które prowadzi do prostolinijnego ślizgu pomiędzy powierzchniami stawami. Ślizg wykonywany jako test stanowi część gry stawowej.
W terapii manualnej stawów ślizg będzie wykonywany zawsze paralelnie (równolegle) do płaszczyzny leczniczej.
Podział ślizgu na stopnie wynika z zasad trakcji.
Stopień I
Następuje poprzez bardzo mały impuls skierowany równolegle do płaszczyzny leczniczej, będący wibracją lub oscylacją przebiegającą bez widocznego ruchu ślizgowego w stawie.
Stopień II
Następuje poprzez równoległy do płaszczyzny leczniczej ruch kości powodujący napięcie tkanek miękkich w kierunku leczniczym (zniesienie swobody ruchu).
Stopień III
Jest kontynuacją stopnia drugiego w celu rozciągnięcia tkanek miękkich w kierunku leczniczym.