Metoda Vojty
ODRUCHOWE PEŁZANIE WG.VOJTY
Cel
- hamuje patologiczne synergie
- wyzwala odpowiednie wzorce ruchowe
- normalizuje napięcie mięśniowe izometryczne
- kształtuje nowe drogi przepływu informacji do kory mózgowej, które w późniejszym okresie mogą zostać wykorzystane ( kształtowanie pamięci ruchowej ) , proces ten związany jest z sumowaniem zarówno przestrzennym jak i czasowym
- kształtuje mechanizmy podporowo-wyprostne
- kształtuje rozwój dysocjacji (wyodrębnienie ruchów)
- kształtowanie ruchów fazowych
Przygotowanie do ćwiczeń
- dobór odpowiedniej pozycji
- dobór sfery wyzwolenia ( sfera główna , pomocnicza )
- dobór odpowiedniego kierunku stymulacji :
- dośrodkowo
- dobocznie
- dogłowowo
- odgłowowo
- grzbietowo
- brzusznie
- przyśrodkowo
- bocznie
- stabilizacja poszczególnych części ciała
- stymulacja
Pozycja wyjściowa : leżenie przodem
KG po stronie twarzowej
|
KG po stronie potylicznej
|
KD po stronie twarzowej
|
KD po stronie potylicznej
|
Strefy główne
1. nadkłykieć przyśrodkowy kości ramiennej
KIERUNEK
- dośrodkowo
- odgłowowo
- grzbietowo
- w kierunku stawu ramiennego po stronie twarzowej
2. kłykieć przyśrodkowy kości udowej
KIERUNEK
- dośrodkowo
- dogłowowo
- grzbietowo
- w kierunku stawu biodrowego po stronie twarzowej
3. wyrostek rylcowaty kości promieniowej
KIERUNEK
- dobocznie
- dogłowowo
- grzbietowo
- w kierunku stawu łokciowego po stronie potylicznej
4. guz piętowy
KIERUNEK
- bocznie
- dogłowowo
- brzusznie
- w kierunku stawu kolanowego po stronie potylicznej
Strefy pomocnicze
I Po stronie twarzowej
a) przyśrodkowy brzeg łopatki
KIERUNEK
- bocznie
- dogłowowo
- brzusznie
- w kierunku stawu łokciowego po stronie twarzowej
b) kolec biodrowy przedni
KIERUNEK
- dośrodkowo
- odgłowowo
- grzbietowo
- w kierunku szpary pośladkowej
c) strefa piersiowa – przecięcie lini środkowoobojczykowej z przyczepem przepony
KIERUNEK
- dośrodkowy
- dogłowowy
- grzbietowo
II Po stronie potylicznej
d) wyrotek barkowy łopatki
KIERUNEK
- dośrodkowo
- odgłowowo
- grzbietowo
e) strefa tułowia (poniżej kąta dolnego łopatki)
KIERUNEK
- przyśrodkowo
- dogłowowo
- brzusznie
f) mięsień pośladkowy średni
KIERUNEK
- dośrodkowo
- odgłowowo
- bocznie
ODRUCHOWY OBRÓT WG.VOJTY
Wyzwalanie kompleksu w postaci odruchowego obrotu charatkeryzuje się podziałem na kilka faz.
I FAZA OBROTU
Cel
- wyzwolenie przesunięcia środka ciężkości ciała w kierunku dogłowowym i bocznym ( w kierunku barku strony potylicznej)
- stymulacja do leżenia na boku
- uzyskanie symetrii w obrębie tułowia
- centrowanie głów kości w stawach barkowym i biodrowym
- zmniejszenie zgięciowego ustawienia miednicy
Przygotowanie do ćwiczenia
- dobór odpowiedniej pozycji
- dobór sfery wyzwolenia ( sfera główna , pomocnicza )
- dobór odpowiedniego kierunku stymulacji :
- dośrodkowo
- dobocznie
- dogłowowo
- odgłowowo
- grzbietowo
- brzusznie
- przyśrodkowo
- bocznie
- stabilizacja poszczególnych części ciała
- stymulacja
- uwzględnienie punctum mobile ( miednica ) oraz punctum fixum (łopatka)
Pozycja wyjściowa : leżenie tyłem
- kkg i kkd w ustawieniu swobodnym
- głowa dziecka ustawiona symetrycznie w lini tułowia
- zwrot głowy w stronę stymulowanej strefy
Strefy główne
1. – strefa piersiowa na wysokości 6,7 międzyżebrza (w okolicy wyrostka mieczykowatego mostka)
KIERUNEK
- dogłowowo
- dośrodkowo
- dogrzbietowo
Reakcje
- głowa podąża w kierunku potylicznym (stabilizacja głowy)
- zwrot gałek ocznych,języka,żuchwy w stronę potyliczną
- wyprost kręgosłupa
- kkg twarzowa : zgięcie, rotacja zewnętrzna w st.barkowym
- kkg potyliczna : odwodzenie (90 stopni),rotacja zewnętrzna w st.barkowym,zgięcie w st.łokciowym
- dłonie otwarte
- kkd zgięcie w st.biodrowych,kolanowych do kąta 90 stopni
- balansowanie kkd daje początek funkcji równoważnej
- miednica prostuje się
- uniesienie kończyn dolnych
- boczne przesunięcie cięzaru ciała w kierunku barku potylicznego
- skośne ustawienie miednicy
- zmiana punktum fixum (grzebień talerza biodrowego)
II FAZA OBROTU
Cel
- przejście z pozycji niestabilnej (leżenie bokiem ) do czworakowania
- różnicowanie pracy kkd
- wyzwalanie aktywnego podporu na łokciu
Przygotowanie do ćwiczenia
- j.w
- uwzględnienie punctum fixum (głowa kości ramiennej) i punctum mobile (kolec biodrowy przedni górny)
Pozycja wyjściowa
- leżenie na boku
- głowa w przedłużeniu tułowia
- kkg i kkd dzielimy na górnoleżące i dolnoleżące
KD – dolnoleżąca
|
KD – górnoleżąca
|
KG – dolnoleżąca
|
KG – górnoleżąca
|
Strefy główne
Występują dwie par które znajdują się na górnoleżących sferach ciała. Stymulaja polega na płynnej zmianie par przeciwstawnych sfer tak aby utrzymać niestabilną
pozycje.
1. brzeg przyśrodkowy łopatki
KIERUNEK
- dogłowowo
- brzusznie
- bocznie
2. kolec biodrowy przedni górny
KIERUNEK
- doogonowo
- dogrzbietowo
- przyśrodkowo
I para
1. wyrostek barkowy łopatki
KIERUNEK
- doogonowo
- przyśrodkowo
- dogrzbietowo
II para
2. rozcięgno m.pośladkowego średniego
KIERUNEK
- brzusznie
- przyśrodkowo
Strefy pomocnicze
Kd – dolnoleżąca
|
Kd – górnoleżąca
|
Kg – dolnoleżąca
|
KG – górnoleżąca
|
Strefa piersiowa |
Reakcja
- kończyny dolnoleżące otrzymują funkcję podporową
- otwarte dłonie przygotowanie do podporu
- obrót tułowia na bok jest wynikiem pracy całego kompleksu mięśniowego przebiegającego po przekątnych ciała
- kg górnoleżąca : odwiedzenie,rotacja zewnętrzna w st.barkowym , zgięcie w st.łokciowym
- kd dolnoleżąca: wyprost w st.kolanowym przygotowanie do przejęcia podparcia
- kd górnoleżąca: przesuwa się do przodu, zgięcie w st.biodrowym i kolanowym do 90 stopni
III FAZA OBROTU
Cel
- dysocjacja ruchu obręczy barkowej i biodrowej
- rozdzielenie kompleksu pracy obu obręczy
Przygotowanie do ćwiczenia
- j.w
Pozycja wyjściowa
- ułożenie na boku
- kkg tak jak w II fazie
- kkd w zgięciu w st.biodrowym i kolanowym do 90 stopni
Strefy główne
1. Przyśrodkowy brzeg łopatki
KIERUNEK
- dogłowowo
- przyśrodkowo
- brzusznie
2. Kłykieć przyśrodkowy k.udowej (kd.górnoleżącej)
3. Kłykieć boczny k.udowej kd.dolnoeżącej)
IV FAZA OBROTU
Cel
- aktywizuje dolnoleżące części ciała Dzieli się na dwie wersje A i B ( różnica polega na pozycji wyjściowej i punktów stymulacyjnych). A – kd dolnoleżąca wyprostowana a górnoleżaca zgięta w st.biodrowym i kolanowym do 90 stopni
Strefy stymulacji
- kłykieć przyśrodkowy k.udowej (górnoleżącej)
- przyśrodkowy brzeg łopatkiB – obie kd dolnoleżąca zgięta w st.biodorwym i kolanowym do 90 stopni , a górnoleżąca wyprostowana
Stredy stymulacji
- kłykieć boczny k.udowej (dolnoleżącej)
- przyśrodkowy brzeg łopatki
Bibliografia :
Nowotny – Podstawy fizjoterapii – wybrane metody fizjoterapii
Sadowska – Neurokinezjologiczna diagnostyka i terapia dzieci z zaburzeniami rozwoju psychoruchowego
Zembaty – Kinezyterapia tom II
Opracowanie : E.Nowak