Zmiany w biernym układzie ruchu w cukrzycy

AUTOR : Edyta Sutkowska, Krzysztof Sutkowski, Zdzisław Wrzosek

CZASOPISMO : Medycyna Manualna tom X nr 2 i 3/2006

SŁOWA KLUCZOWE : powikłania cukrzycy, osteoartropatia, neuropatia cukrzycowa

STRESZCZENIE

Zmiany w biernym narządzie ruchu w przebiegu cukrzycy są wynikiem wielu patologicznych procesów, które nadal nie zostają do końca życia poznane.
Do późnych powikłań cukrzycy należą m.in.: osteoartropatia cukrzycowa, która jest częściowo wynikiem mikroangiopatii, ale także bezpośredniego wpływu nieprawidłowych przemian towarzyszących cukrzycy.
Zmiany dotyczące zaburzeń czucia są powrzechnie znane, a chorzy sami niejednokrotnie zgłaszają typowe dla tego zaburzenia dolegliwości.
Nie zawsze pamiętamy jednak, że neuropatia może mieć charakter ruchowy czy też autonomiczny oraz, że osoby chore na cukrzycę należą do grupy zwiększonego ryzyka wystąpienia osteoporozy.
Deformacje stóp oraz patologiczne złamania w ich obrębie często są oceniane dopiero w chwili wystąpienia pełnoobjawowej stopy cukrzycowej, co zwiększa ryzygo amputacji do 12%. Znajomość patologii biernego układu ruchu, które mogą pojawić się w przebiegu cukrzycy powinna przyczynić się do upowszechnienia podstawowych badań, dzięki którym będziemy mogli przeciwdziałać najbardziej zaawansowanym powikłaniom w zakresie kończyn dolnych - amputacji w następstwie stopy cukrzycowej.

WNIOSKI

1) W krajach rozwiniętych amputacje w przebiegu stopy cukrzycowej stanowią od 50-75% amputacji niezwiązanych z urazami i są znamienną przyczyną kalectwa chorych.

2) Powikłaniem neuropatii ruchowo-czuciowej jest artropatia w zakresie drobnych stawów stóp. Uszkodzenie nerwów ruchowych prowadzi do zaniku krótkich mięśni stopy i w następstwie tego do jej deformacji. Najczęstszą deformacją jest tzw. stopa wydrążona z charakterystycznym zgięcie w zakresie kości śródstopia oraz "palce szponiaste" ze zgięciem podeszwowym w stawach śródstopnopaliczkowych i grzbietowym w stawach międzypaliczkowych.

3) Testem oceniającym czy występuje cheiroartropatia jest prosty test stołu czy też polecenie choremu złożenie rąk jak do modlitwy. Brak możliwości pełnego wyprostu palców powoduje że test ten uznajemy za dodatni.

4) Neuropatia zwiększa ryzyko amputacji u osób z cukrzycą 1,7-krotnie, jednak gdy w jej następstwie występoują zniekształcenia w zakresie stopy to ryzyko wzrasta 12-krotnie.