Ocena chodu
1) Analiza biomechaniczna
- cechy chodu fizjologicznego
- wyznaczniki chodu
2) Analiza dynamiczna
- praca mięśni ( wewnętrzna)
- siła grawitacji( zewnętrzna)
3) Analiza kinematyczna
Ocena chodu
- wzajemne położenie kkd względem siebie
Chód- rytmiczne gubienie i odzyskiwanie równowagi w zmieniających się na przemian fazie podporu i wykroku.
Faza podporu-oparcie pięty o podłoże , odbicie się z przodostopia , faza ta zajmuje 60% całego cyklu chodu.
Faza wykroku-zajmuje 40% cyklu , stopa nie ma kontaktu z podłożem
Chód-posiada moment podwójnego podporu
Bieg-posiada faze lotu brak podwójnego podporu
Analiza biomechaniczna
Cechy chodu fizjologicznego
- dwunożnym
- naprzemienny
- przedsiębieżny
- symetryczny
- harmonijny -7 *izometryczny(jednakowa długość kroku )
- izochroniczny(czas podporu taki sam po obu stronach)
- izotoniczny (stałe napięcie mięśni)
Wyróżniamy 6 wyznaczników chodu
I , II i VI – dotyczą miednicy
III i V – dotyczy stawu kolanowego
IV – dotyczy ruchu stopy i stawu skokowo-goleniowego
Opis ten zaczerpnięty z „Ortopedia i ... „ wg.Degii
I wyznacznik
Skręt miednicy w płaszczyźnie poziomej. W chwili wysunięcia nogi wykrocznej do przodu miednica podąża za tym ruchem i wysuwa swą wykroczną stronę nieco do przodu. Wykonuje w płaszczyźnie poziomej – skręt ok. 4° do przodu - skręt ok. 4° do tyłu. Ruch odbywa się w obu biodrach, w skutek ruchu miednicy udo nogi wykrocznej ustawia się na zewnątrz , a udo nogi podpierającej ustawia się w rotacji do wewnątrz.
Skręcenie się miednicy wydłuża krok.
II wyznacznik
Pochylenie miednicy w płaszczyźnie czołowej.
Równocześnie z uniesieniem nogi w chwili rozpoczęcia wykroku , miednica po stronie
wykrocznej nieco się obniża , na skutek czego po stronie podporowej powstaje względne przywiedzenie, a po stronie wykroku względne odwiedzenie uda.
Opadanie miednicy po stronie wykrocznej wymusza zgięciena kolanie, aby uchronić stopę przed zaczepieniem palcami o podłogę.
Dzięki pochyleniu miednicy , unoszenie środka ciężkości zostaje zredukowane o połowę.
- 7 50%
III wyznacznik
Zgięcie w kolanie w fazie podporu.
W fazie podporu gdy stopa styka się z podłożem , kolano jest wyprostowane. Zaraz potem zgina się o no do kąta 15° , aż stopa przyłoży się podeszwą do podłoża , zaraz po tym po okresie pełnego obciążenia stopy następuje znów całkowity wyprost. Zgięcie kolana , w chwili gdy masa ciała przenosi się do przodu ponad nagę podpierającą , redukuje wysokość unoszenia środka ciężkości. Wygładza to linię przebiegu środka ciężkości.
IV wyznacznik
Ruchy stopy i stawu skokowo-goleniowego. Gdy pięta nogi wykrocznej styka się z podłożem, stopa jest uniesiona grzbietowo. Zaraz potem zgina się podeszwowo, przykłada do podłoża i ustala.
Goleń wraz z kostkami zataczają łuk ponad piętą. Następuje moment pełnego obciążenia stopy , pod koniec którego zaczyna unosić się pięta. Ruch odbywa się wokół osi obrotu, mieszczącej się w przodostopiu ( głowa kości śródstopia i stawy śródstopio-paliczkowe).
V wyznacznik
Ruch kolana. Kolano się zgina w momencie styku pięty z podłożem, kostki unoszą się zakreślając łuk ponad stępem, oraz po raz drugi gdy pięta zaczyna unościś się a stopa przygotowuje się do odbicia.
Kolano zgina się zawsze wtedy gdy długość kończyny zwiększa się wskutek unoszenia kostek. Ruchy kolana i stopy są sprężyste. Zgięcie kolana amortyzuje wydłużenie.
VI wyznacznik
Ruchy boczne miednicy. Naprzemienne przekładanie masy ciała z jednej nogi na drugą , powoduje naprzemienne przesuwanie miednicy na boki w płaszczyźnie poziomej. Boczne ruchy miednicy łączy się z wyznacznikiem I i II.
Gdyby kończyny dolne nie zmieniały swego położenia względem miednicy , ruch jej wprowadzałby oś poprzeczną kolana oraz oś stawu skokowo-goleniowego wraz ze stopą z położenia , które sprzyja ich funkcji propulsji ( przesuwania miednicy na boki)
I-miednica Pł.pozioma |
II-miednica Pł.czołowa |
VI-miednica Ruch.boczne |
III-kolano F.podporu |
V-kolano |
IV-ruchy stopy i stawu. |
-zakres skrętu 8° |
-zmniejszenie środka ciężk. |
-przekładanie masy ciała |
-zgina się do 15° |
-kostki zakreślają łuk |
-stopa grzbiet. -stopa podesz. |
-wydłużenie kroku |
-chroni palce przed zaczepieniem |
-łączy się z poprzednimi wyznacznik. |
-po pełnym obciążeniu wyprost |
-amortyzuje wydłużenie |
-goleń i kostki zakreślają łuk |
- n.wykroczna =rotacja zew. - n.podporowa =rotacja wew. |
-po stronie wykrocznej= odwiedzenie -po stronie podporowej= przewiedzenie UDA |
--------------- |
-redukuje wysokość unoszenia środka ciężkości. Wygładza linię ś.c |
-kolano zgina się gdy dł. Kończyn zwiększa się wskutek unoszenia kostek |
-------------- |
Analiza dynamiczna
Czynność mięśni podczas chodu
- tibialis anterior
- gluteus maximus
- prostownik grzbietu
Analiza ta określa wielkość siły określonego mięśnia , potrzebną w trakcie prawidłowego chodu. Idą po płaskim podłożu człowiek poddany jest działaniu sił :
- zewnętrznych: siła grawitacji , reakcja podłoża
- wewnętrznych: sił pracujących mięśni
Ze względu na rolę jaką określone mięśnie spełniają w cyklu chodu rozróżniamy:
- mięśnie stabilizujące
- mięśnie przyśpieszające
- mięśnie hamujące
FAZA PODPORU
1.przyłożenie pięty do podłoża:
- mm.prostownik stopy- prostownik długi palców-prostownik długi palucha, piszczelowy przedni skurcz izometryczny
- m.czworogłowy uda skurcz izometryczny
- mm.kulszowo-goleniowe skurcz koncentryczny przeciw zgięciu stawu biodrowego
2.stopa płasko:
- m.czworogłowy uda rozkurcz ekcentryczny
3.obciążenie właściwe:
- m.trójgłowy łydki koncentrycznie
- m.strzałowy długi koncentrycznie
- m.czworogłowy rozpoczyna pracę koncentryczną
4.oderwanie pięty od podłożą ( propulsja):
- m.trójgłowy łydki – w czasie propulsji koncentryczna
- mm.kulszowo-goleniowe praca izometryczna
FAZA PRZENOSZENIA
Podczas całęj fazy na kończynę dolną działa jedynie siłą ciężkości. Równoważy ją siła izometryczna mm.przedniej ściany goleni zapewniająca czynnościowe skrócenie kd:
- m.prostownik długi palców
- m.prostownik długi palucha
- m.piszczelowy przedni
- m.biodr.-lędźwiowy i prosty uda (utrzymuje zakres zgięcia 25°)
- mm.kulszowo-goleniowe (hamujące podudzie)
Analiza kinematyczna
Faza podporu
- staw skokowy -7zgięcie do 20° wyprost do 15° ( stopa płąsko)
- staw kolanowy-7zgięcie do 40° wyprost 0° (oderwanie pięty)
- staw biodrowy-7zgięcie do 20° wyprost do 20° (przyłożenie pięty do podłoża)
Faza przenoszenia
- staw skokowy-7zgięcie 0° wyprost 0°
staw kolanowy-7zgięcie do 60° |
wyprost |
0° |
(przyłożenie pięty do podłoża) |
-staw biodrowy-7zgięcie do 25° |
wyprost |
15° |